เคยสังเกตไหมทำไมคนที่อายุเท่ากันแต่ดูแก่ไม่เท่ากัน คนทำงานกลางแจ้งมักมีฝ้า กระ และริ้วรอยเร็วกว่าคนทำงานในออฟฟิศ เพราะความแก่ที่เราเห็นไม่ได้มาจากอายุที่เพิ่มขึ้นเพียงอย่างเดียว แต่มีปัจจัยภายนอกเข้ามากระตุ้นร่วมด้วย เช่น ความเครียด มลภาวะ และแสงแดดที่ส่งผลกระทบมากที่สุด โดยเราจะเรียกผิวแก่จากแสงแดดว่า Photoaging
“…80 % สัญญาณแห่งวัยของผิวมาจากการได้รับรังสียูวีเป็นเวลานานๆ…”
Photoaging คืออะไร
ผลกระทบของผิวหนังที่เกิดจากการที่รังสียูวีกระตุ้นการผลิตเม็ดสีผิวมากกว่าปกติทำให้ผิวเกิดฝ้า กระ จุดด่างดำ และรังสียูวียังทำลายเส้นใยโปรตีนช่วยเรื่องความแข็งแรง คงรูป และยืดหยุ่นของผิวอย่างคอลลาเจนและอิลาสติน ทำให้เกิดริ้วรอยร่องลึกก่อนวัยอันควร หรือเรียกง่ายๆ คือผิวแก่จากการสัมผัสแสงแดดนั่นเอง
Photoaging เกิดขึ้นได้อย่างไร
• UVB ที่สามารถส่องผ่านได้ถึงผิวหนังชั้นกำพร้า (Epidermis) จะทำให้เกิดอนุมูลอิสระและกระตุ้นให้เซลล์สร้างเม็ดสีผิว (Melanocyte) ทำงานเพิ่มขึ้น ทำให้ผิวเกิดความหมองคล้ำหรือหากการกระจายตัวของเม็ดสีผิว (Melanin) ไม่เท่ากันจะเห็นเป็นฝ้า กระ หรือจุดด่างดำนั่นเอง
• UVA ที่สามารถส่องผ่านได้ลึกกว่า ส่งผลให้มีการสร้างเอนไซม์ที่มีชื่อว่า matrix metalloproteinases (MMPs) เพิ่มมากขึ้น ซึ่งเป็นเอนไซม์สำคัญในการย่อยสลายคอลลาเจนและอิลาสตินที่อยู่ในชั้นหนังแท้ (Dermis) ทำให้ผิวสูญเสียความยืดหยุ่นและความแข็งแรง รวมถึงการกักเก็บน้ำในผิวลดลง ทำให้ผิวเกิดความแห้งกร้าน ริ้วรอยร่องลึก และความหย่อยคล้อย
ป้องกันผิวจาก Photoaging
• ใช้ครีมกันแดดเป็นประจำ
การใช้ครีมกันแดดเป็นหัวใจสำคัญของการป้องกันผิวแก่จากแสงแดด เพราะเป็นการป้องกันตั้งแต่ต้นเหตุนั่นก็คือรังสียูวี ต่อให้ไม่มีกิจกรรมกลางแจ้งก็ควรทาครีมกันแดดเพราะรังสี UVA สามารถทะลุผ่านหน้าต่างหรือผนังที่เป็นกระจกได้ รวมถึงการต้องเจอกับแสงสีฟ้าจากหน้าจอโทรศัพท์และแสงจากหลอดไฟ ก็สามารถกระตุ้นให้ผิวเกิดอนุมูลอิสระซึ่งเป็นสาเหตุของความแก่ก่อนวัยได้นั่นเอง
• ปลอบประโลมผิวหลังออกแดด
หลังการเผชิญแสงแดดมาทั้งวันผิวจะสะสมความร้อนไว้มากมายแม้ทาครีมกันแดด ควรลดอุณหภูมิผิวให้เย็นลงด้วยการล้างหน้าและใช้มอยส์เจอร์ไรเซอร์ นอกจากจะเป็นการทำความผิวจากสิ่งสกปรกและความมันแล้วยังช่วยเติมเต็มความชุ่มชื้น ลดความแห้งกร้านจากการสูญเสียความชุ่มชื้นจากรังสียูวีอีกด้วย
• ฟื้นฟูผิวด้วย antioxidant
แม้จะทากันแดดแล้วแต่ก็ไม่มีครีมกันแดดไหนที่สามารถปกป้องผิวได้ 100% มีโอกาสที่ผิวจะเกิดอนุมูลอิสระได้อยู่ดี การฟื้นฟูผิวด้วยผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของสารต้านอนุมูลอิสระจึงมีความสำคัญ เพื่อลดผลการะทบจากการสร้างอนุมูลอิสระโดยรังสียูวี เป็นวิธีช่วยป้องกันผิวแก่จากแสงแดดอีกทางหนึ่ง สารต้านอนุมูลอิสระ เช่น วิตามินซี วิตามินอี หรือสารสกัดจากพืชชนิดต่างๆ เป็นต้น