เครื่องสำอางในท้องตลาดปัจจุบันมักทำการโฆษณาว่าเหมาะสำหรับผิวแพ้ง่าย (For sensitive skin) ทำให้ใครหลายคนกลับมาตั้งคำถามว่าตัวเองนั้นมีผิวแพ้ง่ายหรือเปล่า…?
จากผลการสำรวจหนึ่งพบว่ากว่า 50% ของผู้หญิงและ 40% ของผู้ชาย คิดว่าตัวพวกเขาเองมีผิวที่บอบบางแพ้ง่าย นั่นทำให้ความต้องการของผลิตภัณฑ์เพื่อผิวบอบบางแพ้ง่ายโดยเฉพาะสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง แต่อาการข้างเคียงที่เกิดขึ้นจากการใช้เครื่องสำอางอาจไม่ใช่การแพ้เครื่องสำอางเสมอไป เพราะกว่า 80-90% มักเป็นการระคายเคือง มีเพียง 10-20% เท่านั้นที่มีอาการแพ้ แล้วการระคายเคืองกับการแพ้เครื่องสำอางต่างกันยังไง…
อาการข้างเคียงหลังการใช้เครื่องสำอางจะแบ่งออกเป็น 2 แบบ คือ
- อาการแพ้
- อาการระคายเคือง
อาการแพ้เครื่องสำอาง (Allergic Contact Dermatitis)
- เป็นอาการที่เกิดขึ้นเฉพาะบุคคล เกี่ยวข้องกับพันธุกรรม
- อาการแสบร้อน ผิวหนังอักเสบ มักเกิดขึ้นหลังจากการใช้ผลิตภัณฑ์หนึ่งเป็นเวลา 10-14 วัน (ระยะกระตุ้นให้เกิดการแพ้) และจะแสดงอาการแพ้รุนแรงขึ้นหลังการใช้ซ้ำ
- ผิวของเราจะเสียหายลึกไปถึงผิวหนังชั้นกลาง (Dermis) ทำให้มีความรุนแรงมากกว่าการระคายเคือง
- ควรรักษาโดยการพบแพทย์หรือสามารถป้องกันการเกิดอาการแพ้ได้โดยการหลีกเลี่ยงสารที่ทำให้แพ้ โดยต้องไปทำการทดสอบการแพ้กับผู้เชี่ยวชาญโดยตรง แต่ละคนจะแพ้สารที่ไม่เหมือนกัน เช่น คนที่ 1 แพ้สาร A แต่คนส่วนใหญ่อาจไม่เกิดการแพ้ก็ได้
อาการระคายเคืองจากเครื่องสำอาง (Irritant Contact Dermatitis)
- อาการคัน แดง ผิวแห้งลอก เป็นสิว เป็นอาการที่แสดงออกมาทันทีหลังจากการใช้เครื่องสำอางนั้นๆ และจะบรรเทาลงเมื่อหยุดใช้หรือล้างออก
- จะแสดงอาการเฉพาะบริเวณที่ผิวถูกกระตุ้นจากการทาสกินแคร์ หรือสารเคมีต่างๆ ต่างจากการแพ้ที่จะแสดงอาการได้ทั่วร่างกาย
- สามารถเกิดขึ้นได้ทุกคนและมีความรุนแรงของอาการน้อยกว่าการแพ้
ทำไมเครื่องสำอางส่วนใหญ่จึงใช้คำว่า “ผิวบอบบางแพ้ง่าย”
เครื่องสำอางที่ใช้การโฆษณาว่าเหมาะสำหรับผิวแพ้ง่าย หมายถึงความปลอดภัยของการใช้เครื่องสำอางโดยปราศจากสารก่อให้เกิดการระคายเคือง ไม่ใช่การป้องกันการแพ้เครื่องสำอาง เราสามารถหลีกเลี่ยงการระคายเคืองได้โดยการดูส่วนผสมของผลิตภัณฑ์ เช่น แอลกอฮอล์, fragrance, essential oil, สารที่มีความเป็นความเป็นกรดหรือเบสมาก เป็นต้น
อ้างอิง : Inamadar AC, Palit A. Sensitive skin: An overview. Indian J Dermatol Venereol Leprol 2013;79:9-16.